Μια νέα έρευνα, η πρώτη μάλιστα στο κόσμο, δημοσιεύθηκε τον Ιούλιο του 2024 και αναφέρει οτι εντοπίστηκαν βαρέα μέταλλα όπως αρσενικό και μόλυβδος σε 30 ταμπόν από 14 εταιρείες.

Η πρώτη έρευνα στο κόσμο που μελέτησε τα βαρέα μέταλλα στα ταμπόν δημοσιεύθηκε το 2024. Όταν πρωτοδημοσίευτηκε η έρευνα το πρώτο που σκέφτηκα είναι η έλλειψη έρευνας που υπάρχει γύρω από την γυναικεία αναπαραγωγική υγεία και την περιπλοκότητα του.

Οι ερευνητές εξέτασαν τις συγκεντρώσεις 16 διαφορετικών μετάλλων, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων δυνητικά τοξικών μετάλλων όπως ο μόλυβδος, το κάδμιο και το αρσενικό, σε 60 ταμπόν από 14 διαφορετικές μάρκες. Οι ερευνητές εντόπισαν μετρήσιμες ποσότητες και των 16 μετάλλων στα δείγματα ταμπόν.

Σε όλα τα δείγματα ταμπόν βρέθηκαν σχετικά επίπεδα μολύβδου, με μέση γεωμετρική συγκέντρωση 120 ng/g. Ο μόλυβδος δεν έχει ασφαλές επίπεδο έκθεσης και οποιαδήποτε ποσότητα μπορεί να ξεπλυθεί από τα ταμπόν και να απορροφηθεί. Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να συμβάλει σε αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία, όπως μειωμένη γνωστική λειτουργία.

Άλλα τοξικά μέταλλα όπως το κάδμιο και το αρσενικό ανιχνεύθηκαν επίσης σε όλα τα δείγματα ταμπόν. Η έκθεση σε αυτά τα μέταλλα μέσω της χρήσης ταμπόν είναι ανησυχητική, καθώς συνδέονται με μια σειρά από δυσμενείς συνέπειες για την υγεία, όπως ο καρκίνος, οι καρδιαγγειακές παθήσεις και η νεφρική βλάβη.

Οι συγκεντρώσεις μετάλλων διέφεραν σημαντικά μεταξύ βιολογικών και μη βιολογικών ταμπόν, με τα βιολογικά ταμπόν να έχουν γενικά υψηλότερα επίπεδα μετάλλων όπως το αρσενικό, το ασβέστιο και το χρώμιο, ενώ τα μη βιολογικά ταμπόν είχαν υψηλότερα επίπεδα μετάλλων όπως ο μόλυβδος, το κάδμιο και ο ψευδάργυρος.

Διαφορές παρατηρήθηκαν επίσης στα επίπεδα μετάλλων μεταξύ των ταμπόν που αγοράζονται στις ΗΠΑ έναντι της ΕΕ/ΗΒ, καθώς και μεταξύ των ταμπόν με επωνυμία καταστήματος και επωνυμίας.

Άρα τι μας δείχνει αυτή η έρευνα;

Υπογραμμίζει την πιθανότητα τα ταμπόν να είναι πηγή έκθεσης σε τοξικά μέταλλα, συμπεριλαμβανομένου του μολύβδου, του καδμίου και του αρσενικού. Οι ερευνητές σημειώνουν ότι χρειάζεται περαιτέρω έρευνα για να καθοριστεί εάν αυτά τα μέταλλα μπορούν πράγματι να ξεπλυθούν από τα ταμπόν και να απορροφηθούν μέσω του εξαιρετικά διαπερατού κολπικού ιστού. Ωστόσο, η απλή παρουσία αυτών των μετάλλων στα ταμπόν είναι ανησυχητική, δεδομένης της έλλειψης κανονισμών που απαιτούν από τους κατασκευαστές να δοκιμάζουν ή να περιορίζουν μεταλλικούς ρύπους.

Τα ευρήματα υποδηλώνουν την ανάγκη για βελτιωμένη επίβλεψη και δοκιμή των προϊόντων ταμπόν για τη διασφάλιση της ασφάλειας των καταναλωτών.

Ποιες είναι οι δικές μου σκέψεις;

Υπολογίζεται ότι χρησιμοποιούμε προϊόντα όπως ταμπόν, σερβιέτες, κύπελλο περιόδου σχεδόν όλη μας την ζωή, κατά μέσο όρο 1800 ημέρες στη ζωή μας. Μάλιστα, υπολογίζεται ότι χρησιμοποιούμε περίπου 11,000 ταμπόν ή σερβιέτες.

Το πιο ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι αυτή είναι η πρώτη φορά που επιχειρείται οποιαδήποτε έρευνα αυτού του είδους. Με βάση τα αποτελέσματα της δε ξέρουμε αν όντως είναι πραγματικά πρόβλημα, γι' αυτό χρειαζόμαστε περισσότερη έρευνα.

Η έρευνα είχε αδυναμίες μεθοδολογικά.

Ένας περιορισμός είναι ότι οι συνθήκες σε αυτή τη μελέτη που χρησιμοποιήθηκαν για την εξαγωγή μετάλλων δεν ταιριάζουν με αυτές του κόλπου, επομένως ίσως τα βαρέα μέταλλα να μην είναι καν διαθέσιμα για απορρόφηση. Το pH του κόλπου είναι 4,5, ενώ το pH με το οποίο έγινε εξαγωγή των μετάλλων ήταν 1,2. Η θερμοκρασία εξαγωγής ήταν επίσης διαφορετική από αυτή ενός κόλπου.

Δεν έχουμε δεδομένα σχετικά με την απορρόφηση, ενώ η ποσότητα των βαρέων μετάλλων ήταν σχετικά μικρή. Το πρόβλημα είναι ότι αν όντως μπορούν να απορροφηθούν, τότε η μακροπρόθεσμη έκθεση μας είναι κάπως ανησυχητική. Χρειαζόμαστε περισσότερα δεδομένα.

Επίσης, τα βαρέα μέταλλα φαίνεται να μην προστίθονται στα ταμπόν από τις εταιρείες. Η εύρεση τους συσχετίζεται περισσότερο με το πως το βαμβάκι πιθανέστατα τα απορροφάει από το έδαφος και το νερό.

Άρα αν δεν έχουμε δεδομένα, τότε τι κάνουμε;

Επειδή ακριβώς υπάρχει έλλειψη δεδομένων, αυτό δε σημαίνει άμεσα ότι απορρίπτουμε τις ανησυχίες που εγείρονται με αυτή την πρώτη έρευνα, καθώς όπως και με τις σερβιέτες και τη μακροχρόνια χρήση τους υπάρχει έλλειψη δεδομένων. Σχετικά με τη χρήση του ταμπόν και των σερβιέτων από τα ελάχιστα δημοσιοποιημένα δεδομένα που έχουμε είναι οτι γνωρίζουμε ότι οι δόσεις έκθεσης σε άλλες ενώσεις όπως φθαλικές ενώσεις, parabens και δισφαινόλες είναι υψηλές. Το δέρμα γύρω από τα γεννητικά όργανα είναι πιο λεπτό και απορροφητικό από άλλες περιοχές όπως των χεριών.

Φθαλικές ενώσεις, πτητικές οργανικές ενώσεις, parabens, περιβαλλοντικές φαινόλες, χημικές ουσίες αρωμάτων, διοξίνες και ενώσεις που μοιάζουν με διοξίνες έχουν ανιχνευθεί σε προϊόντα έμμηνου ρύσεως. Τα περισσότερα προϊόντα έμμηνου ρύσεως είναι κατασκευασμένα από συνθετικά υλικά, όπως πολυεστέρα, μη βιολογικό βαμβάκι, ρεγιόν, δισφαινόλες, SAPs (υπεραπορροφητικά πολυμερή) για να συγκρατούν μεγάλες ποσότητες υγρού, ενώ λευκαίνονται με χλώριο για να αποκτήσουν αυτή την άσπρη εμφάνιση τους. H κολπική έκθεση σε χημικές ουσίες που είναι ενδοκρινικοί διαταράκτες σε προϊόντα γυναικείας φροντίδας μπορεί να οδηγήσει σε υψηλότερη από την αναμενόμενη έκθεση στο υπόλοιπο σώμα.

Και τι να χρησιμοποιώ;

Στην έρευνα δεν έγινε σύγκριση με άλλα προϊόντα περιόδου όπως το κύπελλο ή σερβιέτες για να δουν αν υπάρχουν βαρέα μέταλλα. Γενικά δεν έχουμε δεδομένα σύγκρισης. Πολλοί αναφέρουν οτι η καλύτερη επιλογή είναι το κύπελλο, ωστόσο αυτό δεν είναι προσβάσιμο για πολλούς λόγους από αρκετά άτομα. Αν ωστόσο θέλεις να αγοράσεις κύπελλο, οι προδιαγραφές που πρέπει να τηρεί το κύπελλο σου είναι: 

• 100% medical grade σιλικόνη ΜΟΝΟ (όχι άλλα υλικά)

• Μη βαμμένη σιλικόνη

• Μην καθαρίζεις με τοξικά χημικά το κύπελλο. Προτείνεται βράσιμο ανάλογα τις οδηγίες του κατασκευαστή.

• Χωρίς αρώματα, λευκαντικά, ή αλλεργιογόνες ουσίες

Κάποιες εταιρείες που τηρούν αυτές τις προδιαγραφές είναι το Cora menstrual cup, Organicup The Menstrual Cup και το Gaia Menstrual Cup.

Η επόμενη καλύτερη πιο προσβάσιμη επιλογή είναι η μιας χρήσης σερβιέτα από βιολογικό βαμβάκι και μετά οι από βιολογικό βαμβάκι επαναχρησιμοποιούμενες σερβιέτες. Μιας και υπάρχουν σίγουρα πολλές εταιρείες με σερβιέτες  από βιολογικό βαμβάκι, φρόντισε όταν επιλέγεις να επιλέξεις μια πιο καθαρή εναλλακτική :

• Επίλεξε προϊόντα χωρίς άρωμα

• Επίλεξε προϊόντα χωρίς χλώριο, που δεν είναι λευκασμένα

• Επίλεξε βαμβακερές σερβιέτες χωρίς χλώριο

• Δοκίμασε επαναχρησιμοποιούμενες σερβιέτες από πιστοποιημένο βιολογικό βαμβάκι

• Πολλές συμβατικές σερβιέτες μπορεί να συνδέονται με δερματικές αντιδράσεις

• Διάβαζε τις ετικέτες των προϊόντων για να αποφύγεις τυχόν χημικά

• Επίλεξε εταιρείες που έχουν διαφάνεια προς τα συστατικά τους, όπως και το αν περιέχουν άρωμα. 

Δυο εταιρείες που προτείνω είναι η Organyc & Νatracare Pads & Panty Liners. Η Organyc είναι από 100% oργανικό βαμβάκι, χωρίς βισκόζη, latex, ρεγιόν, συνθετικά και πλαστικά υλικά, λευκασμένη με φυσικό τρόπο (όχι χλώριο) και με πιστοποίηση AIAB – ICE. Παρομοίως, η Natracare δεν περιέχει χημικά, δεν έχει υποστεί λεύκανση με χλώριο, δεν περιέχει ρεγιόν, πλαστικά και άλλα παρόμοια συνθετικά υλικά. 

Άλλες εταιρείες :

• Flower Organic σερβιέτες

• Every Day Natura Normal Σερβιετάκια Με Κάλυμμα Από 100% Οργανικό

  Βαμβάκι

• Flο Bamboo Pads

• ALWAYS COTTON PROTECTION PADS

• CAREFREE | Σερβιετάκια Organic Normal

• Νatracare Pads & Panty Liners

• Cocoon Σερβιέτες Super Ultra Plus από Βιολογικό Βαμβάκι με Φτερά, 10τεμ