5-10% των καρκίνων προέρχονται απο τα γονίδια που κουβαλάς. Το υπόλοιπο, απο το τρόπο ζωής που ηγείσαι. Η τροφή που τρως, τα συναισθήματα και η ενέργεια που απορροφάς και δεν εκφράζεις, η έλλειψη επαφής με το ήλιο και την φύση, το στρες, το αν πίνεις, καπνίζεις και ασκείσαι.

Η πλειοψηφία των καρκίνων προέρχεται από το τρόπο ζωής που έχουμε. Το 25-30% οφείλεται στο κάπνισμα, 30-35% στη διατροφή, 15-20% στις χρόνιες λοιμώξεις, 10-20% στην παχυσαρκία. Το υπόλοιπο από τη ραδιενέργεια, το χρόνιο στρες, τη φυσική μας κατάσταση και περιβαλλοντικούς ρύπους. Ο ανθρώπινος οργανισμός νοσεί όταν βρίσκεται σε ένα περιβάλλον που ωθεί την ασθένεια. Για να μη νοσήσεις, οφείλεις να βάλεις το σώμα σου στο καλύτερο πιθανό περιβάλλον. Ο καρκίνος είναι ιστός που έχει εξασθενήσει βιοχημικά από ένα περιβάλλον στο οποίο το σώμα σου δεν ευδοκιμεί.

Έκθεση σε περιβαλλοντικές τοξίνες:

Περίπου το 90% των καρκίνων συσχετίζονται με μεταλλάξεις που προκαλούνται από περιβαλλοντική έκθεση, καθώς και με ορισμένες σωματικές (επίκτητες) μεταλλάξεις. Το αλκοόλ, ο καπνός, η ακτινοβολία, οι επαγγελματικοί ρύποι (παραγωγή χρωστικών και καουτσούκ, εξόρυξη αμιάντου, οικοδομικές εργασίες, ναυπηγική βιομηχανία, βιομηχανία χλωριούχου βινυλίου και πετρελαιοβιομηχανία).

Λοιμώδεις λοιμώξεις:

Ορισμένες είναι γνωστές καρκινογόνες, συμπεριλαμβανομένου του ιού των ανθρώπινων θηλωμάτων (που οδηγεί σε καρκίνο του τραχήλου της μήτρας), των ιών της ηπατίτιδας Β και C (που οδηγεί σε ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα) και του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού (που οδηγεί σε καρκίνο του στομάχου).

Παχυσαρκία:

Το υπερβολικό βάρος ή η παχυσαρκία αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο 14 τύπων καρκίνου.Ο λιπώδης ιστός εμπλέκεται στη ρύθμιση της φλεγμονής και του μεταβολισμού, με τον υπερβολικό λιπώδη ιστό να ασκεί καρκινογόνες επιδράσεις μέσω της ανοδικής ρύθμισης αυξητικών παραγόντων και ορμονών (π.χ. οιστρογόνα) ενώ προκαλεί επίσης μεταβολική φλεγμονή (μετα-φλεγμονή).

Κιρκαδική διαταραχή:

Η απώλεια της κιρκαδικής ομοιόστασης πιστεύεται ότι προάγει την ανάπτυξη καρκίνου. Συγκεκριμένα, η εργασία σε νυχτερινές βάρδιες μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου, ιδίως καρκίνου του μαστού. Οι υποκείμενοι μηχανισμοί μέχρι σήμερα δεν είναι ακόμη σαφείς, ωστόσο έχουν διατυπωθεί αρκετές υποθέσεις, συμπεριλαμβανομένης της νυχτερινής έκθεσης στο φως (εξάλειψη των νυχτερινών αντικαρκινογόνων επιδράσεων της μελατονίνης), απορύθμιση των γονιδίων του βιολογικού ρολογιού που ελέγχουν τον κυτταρικό πολλαπλασιασμό και εξασθένηση του ανοσοποιητικού συστήματος λόγω διαταραχών του ύπνου.

Χρόνιο στρες:

Οι αλλαγές στη νευροενδοκρινική λειτουργία, που προκαλούνται από το χρόνιο στρες, σχετίζονται με αυξημένη φλεγμονή και απορρύθμιση του ανοσοποιητικού συστήματος. Η μείωση του στρες βελτιώνει την επιβίωση και τα αποτελέσματα υγείας σε ασθενείς με καρκίνο.

Διαταραχές του μικρο βιώματος:

Το μικρο βίωμα του εντέρου επηρεάζει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του ασθενούς, καθώς και την αλλαγή της ανταπόκρισης του ασθενούς στη θεραπεία του καρκίνου. Βασικοί οργανισμοί και λειτουργίες του μικρο βιώματος του εντέρου σχετίζονται με μειωμένο κίνδυνο καρκίνου, συμπεριλαμβανομένης της παραγωγής λιπαρών οξέων βραχείας αλυσίδας (ιδιαίτερα βουτυρικού), που επάγει τη διαφοροποίηση των κυττάρων και την απόπτωση.

Διατροφικοί παράγοντες:

Οι κακές διατροφικές συνήθειες έχουν από καιρό συσχετιστεί με τον κίνδυνο καρκίνου. Για παράδειγμα, η υψηλή κατανάλωση κόκκινου κρέατος έχει βρεθεί ότι αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου, ενώ το τηγάνισμα ή το ψήσιμο στα κάρβουνα / ψητό κρέας σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες συνδέεται με καρκίνο του στομάχου, του παχέος εντέρου και του ορθού. Τα νιτρώδη, που προστίθενται στα προϊόντα κρέατος για να διατηρήσουν το χρώμα και να μειώσουν τη βακτηριακή μόλυνση, έχουν επίσης αποδειχθεί ότι αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου του στομάχου. Επιπλέον, οι διατροφές πλούσιες σε κορεσμένα λίπη συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του πνεύμονα, του παχέος εντέρου, του ορθού, του μαστού, του ενδομητρίου και του προστάτη, ενώ η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ έχει συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης ήπατος, μαστού, παχέος εντέρου, καρκίνους του στόματος και του οισοφάγου.

Πως μπορείς να μειώσεις το ρίσκο σου;

• Κατανάλωνε περισσότερα φυτικά τρόφιμα. Καταναλώνοντας μια φυτική διατροφή, έχει αποδειχθεί ότι μειώνεται σημαντικά η συχνότητα εμφάνισης ολικού καρκίνου, με μεγάλες πληθυσμιακές μελέτες να υποδηλώνουν ότι θα μπορούσε να μειώσει τη συχνότητα έως και κατά 19% σε σύγκριση με μια παμφαγική διατροφή. Μείωσε την πρόσληψη κόκκινου κρέατος, επεξεργασμένων ζωικών προϊόντων όπως αλλαντικά και περιόρισε την πρόσληψη των γαλακτοκομικών.
   
• Νηστεία: Η βραχυπρόθεσμη νηστεία έχει την ικανότητα να μειώνει τη γλυκόζη, τον αυξητικό παράγοντα 1 που μοιάζει με ινσουλίνη (IGF-1) και την ινσουλίνη, ενώ ενεργοποιεί την αυτοφαγία. Στόχευσε σε μια 12 ώρη ολονύχτια νηστεία.
   
• Ασκήσου τουλάχιστον 30-60 λεπτά ήπιας προς έντονης άσκησης 3 φορές την εβδομάδα για μείωση της κορτιζόλης, βελτίωση ψυχικής υγείας, και μείωση κινδύνου εμφάνισης καρκίνου.
   
• Κοιμήσου ποιοτικά, στοχεύοντας σε επαρκή βαθύ και REM ύπνο για την επαρκή παραγωγή μελατονίνης, η οποία διαθέτει αντικαρκινικές ιδιότητες.
   
• Η συναισθηματική καταστολή, η αυτοπεριφρόνηση, τα αγχωτικά συναισθήματα, συχνά ασυνείδητα, συνδέονται με σωματικές ασθένειες αλλά και την έκφραση του καρκίνου. Σε μια από τις ταινίες του Γούντι Αλέν ένας χαρακτήρας είχε πει χαρακτηριστικά «Δε θυμώνω ποτέ, αντίθετα αναπτύσσω όγκο».' Έκφρασε τα συναισθήματα σου, μη φορτώνεσαι με προβλήματα άλλων, επένδυσε στην ψυχική σου αυτοβελτίωση, ασχολήσου με πρακτικές που σε βοηθάνε να απελευθερωθείς συναισθηματικά π.χ. βιβλία, μουσική, χορός, τέχνες, ψυχοθεραπεία κ.α.
   
• Χρησιμοποίησε λιγότερο πλαστικό, και προτίμησε ''καθαρά'' καλλυντικά και καθαριστικά. Γιατί να χρησιμοποιείς εταιρείες που κάνουν πειράματα με αμφιλεγόμενες ουσίες σε ζώα που υποφέρουν και πεθαίνουν;

Πηγές: 

Nat Rev Cancer. 2018 Nov;18(11):707-719.

Trends Endocrinol Metab. 2018 Apr;29(4):271-280.

Proc Natl Acad Sci U S A. 2008 Jun 17;105(24):8369-74.

Am J Clin Nutr. 2014 Jul;100 Suppl 1:378S-85S

J Nutri Med Diet Care. 2018 Nov 28;4:029.

Cancer. 2019 May 1;125(9):1417-31. 2019 [2019 Apr 25; cited 2020 Apr 24].

Crit Rev Food Sci Nutr. 2017 Nov 22;57(17):3640-3649.

Annu Rev Pathol. 2016 May 23;11:421-49.

Prog Mol Biol Transl Sci. 2013;119:221-82

Clin Cancer Res. 2009 Jan 15;15(2):425-30.

https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/human-papillomavirus-(hpv)-and-cervical-cancer.

Cancer is a preventable disease that requires major lifestyle changes Pharm Res. 2008 Sep;25(9):2097-116.

doi: 10.1007/s11095-008-9661-9. Epub 2008 Jul 15.