Παίζει ρόλο η διατροφή σου, η θερμοκρασία και ο αέρας μέσα στο σπίτι σου; τι προϊόντα να διαλέξεις για τη σωστή ενυδάτωση του δέρματος;

Το δέρμα είναι το μεγαλύτερο όργανο του ανθρώπινου σώματος. Λειτουργεί ως φυσικό και χημικό φράγμα, προστατεύοντας το σώμα από εξωτερικούς κινδύνους.

Καθώς μεγαλώνουμε, ολονών μας το δέρμα θα αλλάξει και κοινώς θα γεράσει. Κανείς δεν την γλυτώνει. Η γήρανση του δέρματος είναι μια σύνθετη βιολογική διαδικασία που επηρεάζεται από τον συνδυασμό ενδογενών παραγόντων όπως η γενετική, κυτταρικό μεταβολισμό, ορμονικές και μεταβολικές διαδικασίες και εξωγενών παραγόντων όπως η χρόνια έκθεση στον ήλιο, η ρύπανση, ιοντίζουσα ακτινοβολία, χημικά και οι τοξίνες1. Αυτοί οι παράγοντες οδηγούν μαζί σε συσσωρευτικές δομικές και φυσιολογικές αλλαγές και προοδευτικές μεταβολές σε κάθε στρώμα του δέρματος, καθώς και σε αλλαγές στην εμφάνιση του δέρματος, ειδικά στις περιοχές του δέρματος που εκτίθενται στον ήλιο. Με λίγα λόγια το δέρμα μας, μας δείχνει την πορεία της ζωής μας.

Θα παρατηρήσεις ότι υπάρχει μια τάση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σχετικά με την αντιγήρανση. Δεν υπάρχει μια, αλλά πολλές στρατηγικές κατά της γήρανσης του δέρματος με διάφορα προϊόντα στην αγορά που επιχειρούν να αντιστρέψουν τα δερματικά και επιδερμικά σημάδια της φωτογήρανσης και της χρονολογικής γήρανσης.

Αυτές οι στρατηγικές είναι2:

• Καλλυντική φροντίδα

  • Ημερήσια φροντίδα δέρματος (skincare routine)

  • Σωστή προστασία από τον ήλιο (χρήση αντηλιακού και ορθή χρήση ήλιου)

  • Αισθητικές μη επεμβατικές διαδικασίες

  • Τοπικοί παράγοντες: Αντιοξειδωτικά, Κυτταρικοί ρυθμιστές

• Επεμβατικές διαδικασίες

  • Chemical peelings

  • Ορατές συσκευές φωτός: φωτοβιοτροποποίηση, IPL, Laser

  • Ραδιοσυχνότητες (RF) (Radiofrequency)

  • Ενέσιμη βιοδιέγερση και αναζωογόνηση

  • Διόρθωση ρυτίδων

  • Αποκατάσταση όγκου και σύσφιξης

• Συστηματικοί παράγοντες

  • Ορμονοθεραπεία (HRT)

  • Αντιοξειδωτικά

• Αποφυγή εξωτερικών παραγόντων γήρανσης

  • Κάπνισμα, Ρύπανση, UV ακτινοβολία, αλκοόλ

  • Άγχος, Διατροφή, Σωματική άσκηση, Συμπληρώματα

Δε θα ακουμπήσω όλους τους τομείς σε αυτό το άρθρο μου, ειδικά τις επεμβατικές διαδικασίες και τους συστηματικούς παράγοντες, καθώς χρήζουν δικό τους ξεχωριστό άρθρο. Εδώ θα μιλήσω για ένα μέρος της καλλυντικής φροντίδας με επίκεντρο το ξηρό δέρμα, καθώς και την αποφυγή εξωτερικών παραγόντων γήρανσης όπως τη διατροφή.

Γιατί είναι σημαντικό το καθημερινό skincare για την αντιγήρανση;

Η καθημερινή φροντίδα του δέρματος μπορεί να βελτιώσει την αναγέννηση, την ελαστικότητα και την υφή του του δερματικού φραγμού ο οποίος προστατεύει από την αφυδάτωση, μικροοργανισμούς, αλλεργιογόνα, ερεθιστικούς παράγοντες, οξειδωτικό στρες και ακτινοβολία.

Με το skincare που θα υιοθετήσεις πάνω στις ανάγκες του δέρματος σου, είναι σημαντικό να αποτραπεί η αποδόμηση του κολλαγόνου και της ελαστίνης για την πρόληψη των ρυτίδων.

Με τα χρόνια, μέσω της φυσικής διαδικασίας γήρανσης, το δέρμα μας υφίσταται σημαντική μείωση των φυσικών ελαίων του, παράγεται λιγότερο υαλουρονικό οξύ (το οποίο μειώνει την υγρασία, την ελαστικότητα του δέρματος, συμβάλλοντας στην ανάπτυξη λεπτών γραμμών και ρυτίδων) και υφίστανται αλλαγές στην παραγωγή κεραμιδίων.

Αυτοί οι παράγοντες καθιστούν το δέρμα πιο επιρρεπές στην απώλεια υγρασίας, με αποτέλεσμα να γίνεται πιο ξηρό, ευαίσθητο και επιρρεπές σε ρυτίδες και άλλες σημάδια γήρανσης. Επίσης, οι ορμονικές αλλαγές, όπως αυτές που συμβαίνουν με την εμμηνόπαυση, μπορούν να κάνουν το δέρμα πιο λεπτό και ξηρό. Ορισμένες χρόνιες καταστάσεις υγείας που είναι πιο συχνές στους ηλικιωμένους, όπως ο διαβήτης, η νεφρική νόσος, οι καρδιοπάθειες και η αθηροσκλήρωση, μπορούν επίσης να προκαλέσουν συμπτώματα που επηρεάζουν το δέρμα.

Όσο μεγαλώνουμε το δέρμα μας γίνεται πιο ξηρό, ανεξαρτήτως εποχής.

Πως μπορείς να φροντίσεις το δέρμα σου όσο μεγαλώνεις;

Διατροφή

Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι η βάση ενός ιδανικού αντιγηραντικού προγράμματος είναι μια υγιεινή διατροφή. Εσύ επομένως μέσα από τις επιλογές σου έχεις τον έλεγχο. Μέσα από τις διατροφικές σου επιλογές, μπορείς να προσφέρεις στον οργανισμό σου τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά που προάγουν τη νεανικότητα, τη λάμψη και τη μακροχρόνια υγεία του δέρματος.

Η υιοθέτηση μιας ισορροπημένης διατροφής, πλούσιας σε αντιοξειδωτικά, αντιφλεγμονώδη και απαλλαγμένης από γλυκοτοξίνες τροφές, μπορεί να συμβάλει σημαντικά στη διατήρηση της υγείας και της νεανικής όψης του δέρματος. Φρούτα και λαχανικά πλούσια σε βιταμίνες C και E, υγιεινά λιπαρά όπως τα ωμέγα-3, καθώς και τροφές με υψηλή περιεκτικότητα σε κολλαγόνο και πολυφαινόλες, έχουν αποδειχθεί ευεργετικά για την ελαστικότητα και τη λάμψη του δέρματος.

Πιο συγκεκριμένα, τροφές που προτείνεται να καταναλώνεις πιο συχνά είναι:

• Μούρα

• Ξηροί Καρποί

• Πράσινα Φυλλώδη Λαχανικά

Επειδή όμως μου αρέσει να γίνομαι πιο συγκεκριμένη και επιλεκτική σε ορισμένες τροφές με βάση τα δεδομένα που διαθέτουμε, συμπεριέλαβε τα παρακάτω τουλάχιστον δυο με τέσσερις φορές την εβδομάδα αν η μακροζωία είναι στο πλάνο.

Ξηροί καρποί

Η κατανάλωση μόλις μισής μερίδας ξηρών καρπών την ημέρα συνδέεται με 15% χαμηλότερο κίνδυνο πρόωρου θανάτου3. Η κατανάλωση ξηρών καρπών τουλάχιστον δύο φορές την εβδομάδα φαίνεται να μειώνει στο μισό τον κίνδυνο θανάτου σε σύγκριση με όσους σχεδόν ποτέ δεν τους καταναλώνουν4. Με άλλα λόγια, δύο χούφτες ξηρών καρπών την εβδομάδα μπορεί να έχουν τα ίδια οφέλη για τη μακροζωία με τέσσερις ώρες τζόκινγκ5. Αν δυσκολεύεσαι σε ποιον ξηρό καρπό να δώσεις προτεραιότητα, τότε επέλεξε τα καρύδια. Περιέχει από τα υψηλότερα επίπεδα αντιοξειδωτικών6 και ωμέγα-3 λιπαρών οξέων. Επιπλέον, υπερέχει σε σχέση με άλλους ξηρούς καρπούς στην ικανότητά του να καταστέλλει την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων σε εργαστηριακές μελέτες7. Η κατανάλωση περισσότερων από τριών μερίδων καρυδιών την εβδομάδα φαίνεται να μειώνει στο μισό τον κίνδυνο θανάτου από καρκίνο.

Πράσινα Φυλλώδη Λαχανικά

Τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά γνωρίζουμε ότι πρέπει όλοι μας να τα καταναλώνουμε, ωστόσο αρκετός κόσμος δυσκολεύεται. Όσον αφορά την αντιγήρανση, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά συμβάλλουν στο 80% της πρόσληψης νιτρικών αλάτων μας. Τα νιτρικά που βρίσκονται φυσικά στα φυλλώδη πράσινα λαχανικά και τα παντζάρια βελτιώνουν την απόδοση των μιτοχονδρίων μας8, ενισχύοντας την αθλητική απόδοση, καθώς βοηθούν το σώμα να εξάγει περισσότερη ενέργεια από κάθε αναπνοή.

Δεν υπάρχει κανένα φάρμακο, συμπλήρωμα, στεροειδές ή άλλη παρέμβαση που να έχει αποδειχθεί ότι προσφέρει τα οφέλη που παρέχουν τα νιτρικά των λαχανικών9.

Πόσα να καταναλώνεις και σε τι συχνότητα;

Η καθημερινή ή σχεδόν καθημερινή κατανάλωσή τους σε ποσότητα 1 φλιτζανιού επαρκεί. Μια μερίδα αντιστοιχεί σε 1 φλιτζάνι ωμά φυλλώδη χόρτα ή 1/2 φλιτζάνι μαγειρεμένα πράσινα φυλλώδη χόρτα όπως σπανάκι, σέσκουλα, λαχανίδα, χόρτα μουστάρδας, λαχανικά, μποκ τσόι, φύλλα από παντζάρια, ρόκα, κάρδαμο, φύλλα πικραλίδας, romaine μαρούλι, μπρόκολο, χόρτα γογγύλι, μαϊντανός.

Μούρα

Όσοι τρώνε περισσότερα μούρα τείνουν να ζουν σημαντικά περισσότερο σε σύγκριση με εκείνους που καταναλώνουν λιγότερα10. Τα μούρα φαίνεται να μειώνουν τον κίνδυνο θνησιμότητας από όλες τις αιτίες στον ίδιο βαθμό με τα φυλλώδη πράσινα λαχανικά, ενώ επίσης βοηθούν στην προστασία του ήδη υπάρχοντος κολλαγόνου από το οξειδωτικό στρες, το οποίο μπορεί να επηρεάσει την σφριγηλότητα και την ελαστικότητα του δέρματος11. Πόσα να καταναλώνεις μέσα στην ημέρα; Μπορείς να καταναλώνεις 1/2 φλιτζάνι φρέσκα ή κατεψυγμένα ή 1/4 φλιτζάνι αποξηραμένα μούρα.

Συμπληρώματα Διατροφής

• Κολλαγόνο Τ1: Καθώς γερνάμε, η ικανότητα ανανέωσης του κολλαγόνου μειώνεται φυσικά κατά περίπου 1,5% το χρόνο12. Υπάρχει απώλεια του τύπου Ι κολλαγόνου (του κολλαγόνου που υπάρχει στο δέρμα) και η πυκνότητα του κολλαγόνου και της ελαστίνης στην επιδερμίδα μειώνεται, κάνοντάς το δέρμα πιο λεπτό και πιο άκαμπτο13. Έχω μιλήσει για το κολλαγόνο εδώ και το σκεύασμα που προτείνω και προσωπικά χρησιμοποιώ εγώ μπορείς να το βρεις εδώ. Εδώ να απαντήσω σε μια ερώτηση που δέχομαι κατά πόσο το κολλαγόνο όντως επηρεάζει το δέρμα

• Υαλουρονικό Οξύ: Με την ηλικία, τα επίπεδα υαλουρονικού οξέος στο δέρμα μειώνονται έως και 75%14. Ένα άτομο 70 ετών έχει έως και 75% λιγότερο υαλουρονικό οξύ σε σύγκριση με ένα άτομο 19 ετών. Το υαλουρονικό οξύ έχει αποδειχθεί in-vitro ότι αυξάνει τον πολλαπλασιασμό των ινοβλαστών του δέρματος, οι οποίοι είναι υπεύθυνοι για την παραγωγή κολλαγόνου και ελαστίνης. Επιπλέον, δεσμεύει και συγκρατεί μόρια νερού, προσφέροντας αποτελεσματική ενυδάτωση στο δέρμα15. Η λήψη του από το στόμα αυξάνει τα επίπεδα στο δέρμα, μειώνει τις ρυτίδες, βελτιώνει την ελαστικότητα, την ενυδάτωση και τη λάμψη του δέρματος16. 100 mg υαλουρονικού οξέος είναι μια συχνή δοσολογία που χρησιμοποιείται σε συμπληρώματα για την ενυδάτωση του δέρματος, τη μείωση των ρυτίδων και τη βελτίωση της υγείας των αρθρώσεων.

• Βιταμίνη Β3 (Nicotinamide): φαίνεται να προστατεύει από την ανοσοκαταστολή που προκαλείται από την υπεριώδη ακτινοβολία. Σε δόση 1.000 mg/ημέρα για 12 μήνες φαίνεται να μειώνει τη συχνότητα μη μελανωματικών καρκίνων του δέρματος κατά 23% και τις βασικοκυτταρικές και ακανθοκυτταρικές καρκινωματώσεις κατά 20-30%17.

• Βιταμίνη C: Η βιταμίνη C διεγείρει τους ινοβλάστες που συνθέτουν το κολλαγόνο και συμβάλλει στη σταθερότητα της δομής του και ενισχύει την παραγωγή κεραμιδίων, βελτιώνοντας τον δερματικό φραγμό18. Παράλληλα, μειώνει τη φλεγμονή και το οξειδωτικό στρες, προστατεύοντας το κολλαγόνο από τη φθορά19. Μπορείς να διαβάσεις πληροφορίες εδώ

• Γλουκοσαμίνη: Το δέρμα μας περιέχει αρκετή γλυκοζαμίνη. Μελέτες δείχνουν ότι η γλυκοζαμίνη μπορεί να βελτιώσει την εμφάνιση του δέρματος20, την επούλωση τραυμάτων, την ενυδάτωση του δέρματος και να μειώσει τις ρυτίδες του δέρματος αλλά και ότι μπορεί να επιβραδύνει τον σχηματισμό κηλίδων του δέρματος που σχετίζονται με τη γήρανση21.

Πρακτικές

Σχετικά με τη πρόληψη της ξηροδερμίας όσο μεγαλώνουμε (ή και τους κρύους μήνες του χειμώνα)22:

• Κάνε πιο σύντομα ντους ή μπάνια καθώς το συχνό ή πολύωρο μπάνιο αφαιρεί τα φυσικά έλαια του δέρματος.

• Αν είσαι γυναίκα, πολύ πιθανόν να κάνεις μπάνιο με καυτό νερό. Το καυτό νερό απομακρύνει τα φυσικά έλαια γι’ αυτό το χλιαρό νερό είναι προτιμότερο.

• Χρησιμοποιήστε υγραντήρα για να διατηρήσεις την υγρασία του αέρα και να καταπολεμήσετε την ξηρότητα του δέρματος.

• Επίλεξε ένα ενυδατικό καθαριστικό με υαλουρονικό οξύ, όπως το Derma Balance Cleansing Gel (θα το βρεις στα φαρμακεία) το οποίο περιέχει Νάτριο Υαλουρονικό (Sodium Hyaluronate) και υδρολυμένο νάτριο υαλουρονικό (Hydrolyzed Sodium Hyaluronate), το οποίο είναι μια μορφή υαλουρονικού οξέος. Το υδρολυμένο σημαίνει ότι έχει υποστεί διαδικασία διάσπασης, ώστε να δημιουργηθούν μικρότερα μόρια που μπορούν να διεισδύσουν πιο εύκολα στο δέρμα και να προσφέρουν ενυδάτωση. Το αναφέρω, γιατί γίνεται συνήθως αναφέρεται ότι το υαλουρονικό που προστίθεται σε προϊόντα περιποιήσης δεν μπορεί να διεισδύσει στο δέρμα , το οποίο εν μέρει είναι σωστό, αλλά αυτό ισχύει μόνο όταν είναι στην απλή του μορφή23.

• Η Αμερικανική Ακαδημία Δερματολογίας24 αναφέρει να εφαρμόζεις μια ενυδατική κρέμα (και όχι lotion) αμέσως μετά το μπάνιο, όταν το δέρμα είναι ακόμα υγρό. Η ενυδατική κρέμα περιέχει περισσότερα έλαια και λιγότερο νερό σε σχέση με τις λοσιόν. Οι λοσιόν είναι πιο ελαφριές (περισσότερο νερό) και λιγότερο ενυδατικές από τις κρέμες. Μια τέτοια κρέμα που μπορείς εύκολα να βρεις στα φαρμακεία είναι η Derma Balance Body Cream, η οποία περιέχει στη λίστα των συστατικών της βασικά στοιχεία μιας ενυδατικής κρέμας όπως Aqua (νερό), Cocos Nucifera Oil (λάδι καρύδας), Glycerin (γλυκερίνη), Sodium Hyaluronate (υαλουρονικό νάτριο) και Butyrospermum Parkii Butter (βούτυρο καριτέ). Ο συνδυασμός ελαίων και άλλων συστατικών δημιουργεί μια πιο πυκνή, λιπαρή υφή, που είναι χαρακτηριστική των κρεμών.

Γλυκερίνη (glycerin): Η γλυκερίνη είναι τόσο ένας ενυδατικός όσο και μαλακτικός παράγοντας που υπάρχει φυσικά στο δέρμα. Είναι ένας υγραντικός παράγοντας (humectant), που επιτρέπει στην υγρασία να διεισδύει στο δέρμα και στη συνέχεια τη σφραγίζει μέσα, αποκαθιστώντας την ενυδάτωση και προλαμβάνοντας την ξηρότητα.

Υαλουρονικό νάτριο (Sodium Hyaluronate): Το υαλουρονικό οξύ βοηθά το δέρμα να παραμείνει ενυδατωμένο, προσελκύοντας μόρια νερού στο δέρμα και κρατώντας τα, έως και 1.000 φορές το βάρος της σε νερό.. Αν χρησμοποιείς μια ενδυατική κρέμα με υαλουρονικό, προσπάθησε να το εφαρμόσεις σε ελαφρώς υγρό δέρμα, έτσι ώστε να υπάρχει διαθέσιμο νερό για να δεσμευτεί.

Βούτυρο καριτέ (Butyrospermum Parkii Butter): γνωστό για τις αντιοξειδωτικές, αντιφλεγμονώδεις και ενυδατικές του ιδιότητες. Βοηθά στην αποκατάσταση και ενυδάτωση του δέρματος, μειώνοντας τη φλεγμονή και προάγοντας την επούλωση των πληγών, κάτι που μπορεί να μειώσει τα σημάδια της γήρανσης, όπως οι ρυτίδες και τα σημάδια από ακμή ή τραυματισμούς.

Kαι κάτι τελευταίο που πρέπει πάντα να εφαρμόζεις είναι το αντηλιακό:

Θυμήσου να εφαρμόζεις αντηλιακό με SPF 30 ή υψηλότερο σε εκτεθειμένο δέρμα και να επιλέγεις ένα αντηλιακό με ορυκτά φίλτρα. Μην ξεχνάς να προστατεύεις και άλλες περιοχές του σώματος από την ακτινοβολία UV. Το καλοκαίρι έχουμε UVA και UVB ακτινοβολία, ενώ το χειμώνα περισσότερο UVA, η οποία είναι υπεύθυνη για τα ορατά σημάδια γήρανσης του δέρματος όπως οι ηλιακές κηλίδες και οι ρυτίδες, παραμένει η ίδια όλο το χρόνο.